Adana'da hava kirliliğinin halk üzerindeki etkilerifarkındalık ve bilinç düzeyinin değerlendirilmesi

dc.contributor.advisorAydın, Rozalin
dc.contributor.authorTurhan, Esra
dc.date.accessioned2025-04-09T09:23:24Z
dc.date.available2025-04-09T09:23:24Z
dc.date.issued2025
dc.departmentEnstitüler, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Kent Çalışmaları Ana Bilim Dalı
dc.descriptionLisansüstü Eğitim Enstitüsü, Kent Çalışmaları Ana Bilim Dalı
dc.description.abstractTüm dünyada, dolayısıyla Türkiye'de de çevresel faktörler nedeniyle hava kalitesinde meydana gelen hızlı bozulmalar, yalnızca insan yaşamını ve sağlığını olumsuz etkilemekle kalmayıp, aynı zamanda toprağa, ekinlere, ormanlara, göllere ve nehirlere de zarar vermektedir. Türkiye'de artan nüfus, yoğunlaşan kentleşme, ulaşım ve sanayileşme, hava kirliliği düzeylerinin giderek yükselmesine neden olmakta; sanayileşmenin artışıyla birlikte kırsal alanlardan kente göç de emisyonların artmasına katkıda bulunarak, hava kirliliğini hem ülke genelinde hem de özellikle Adana bölgesinde ciddi bir sağlık sorunu haline getirmiştir Bu doğrultuda, Adana ilinde hava kirliliğine ilişkin halkın farkındalık ve bilinç düzeylerini belirlemek amacıyla, 402 kişiye 35 soruluk yüz yüze anket uygulanmış, katılımcıların hava kirliliğinin algısı, kaynakları, etkileri ve buna yönelik bireysel tutumları değerlendirilmiştir. Elde edilen veriler SPSS programı kullanılarak analiz edilmiş; bulgular, katılımcıların büyük bir çoğunluğunun Adana'daki hava kirliliğinin farkında olduğunu, ancak kişisel önlem alma konusunda yetersiz davrandıklarını ortaya koymuştur. Anket sonuçlarına göre, katılımcıların %77'si hava kirliliğinin insan kaynaklı olduğuna inanırken, %68'i kirliliğin sağlık üzerinde olumsuz etkileri bulunduğunu belirtmiş; en sık bildirilen sağlık sorunları arasında nefes darlığı, göz rahatsızlıkları ve baş ağrısı yer almıştır. Mevsimsel analizlerde, hava kirliliğinin kış aylarında ve akşam saatlerinde daha yoğun hissedildiği, özellikle Seyhan ilçesinin en çok etkilenen bölge olduğu belirlenmiştir. Bireysel önlemler açısından, katılımcılar hava kirliliğinin kaynakları konusunda bilgi sahibi olmalarına rağmen, düzenli hava kalitesi ölçümleri için maddi katkıda bulunma veya korunma amacıyla maske kullanma konusunda isteksizlik göstermiş; ayrıca, ev seçimi sırasında hava kalitesinin göz ardı edilerek kira ve mülk fiyatının öncelikli kriter olarak belirlendiği gözlemlenmiştir. Ulaşım tercihlerine ilişkin bulgular ise, otobüs ve özel araç kullanımının yaygın olduğunu; otoyolların ulaşım kolaylığı sağlamakla birlikte, gürültü ve hava kirliliğini artırdığı şeklinde yorumlanmıştır. Bu çalışma, Adana'daki hava kirliliğine yönelik farkındalık ve bireysel tutumların belirlenmesi açısından önemli veriler sunmakta; elde edilen bulgular, çevresel duyarlılığın artırılması ve etkin politika stratejilerinin geliştirilmesi için temel oluşturacak niteliktedir.
dc.description.abstractThe rapid deterioration in air quality due to environmental factors all over the world, and therefore in Turkey as well, not only negatively affects human life and health, but also harms soil, crops, forests, lakes and rivers. The increasing population, dense urbanization, transportation and industrialization in Turkey cause air pollution levels to increase; migration from rural areas to cities along with the increase in industrialization has also contributed to the increase in emissions, making air pollution a serious health problem both in the country and especially in the Adana region. In this context, in order to determine the awareness and consciousness levels of the public regarding air pollution in Adana province, a 35-question face-to-face survey was applied to 402 people, and the perception of air pollution, its sources, effects and individual attitudes towards it were evaluated. The obtained data were analyzed using the SPSS program; the findings revealed that the vast majority of the participants were aware of air pollution in Adana, but they were inadequate in taking personal precautions. According to the survey results, 77% of the participants believed that air pollution was caused by humans, while 68% stated that pollution had negative effects on health; the most frequently reported health problems included shortness of breath, eye discomfort and headache. In seasonal analyses, it was determined that air pollution was felt more intensely in the winter months and in the evening hours, and that Seyhan district was the most affected region. In terms of individual measures, although the participants were informed about the sources of air pollution, they were reluctant to make financial contributions for regular air quality measurements or to use masks for protection; it was also observed that air quality was ignored during house selection and rent and property price were determined as the primary criteria. The findings regarding transportation preferences were interpreted as the widespread use of buses and private vehicles; while highways provide ease of transportation, they increase noise and air pollution. This study provides important data in terms of determining awareness and individual attitudes towards air pollution in Adana; the findings obtained will form the basis for increasing environmental awareness and developing effective policy strategies.
dc.identifier.endpage88
dc.identifier.startpage1
dc.identifier.urihttps://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=5NNqZKwwGohPh6_KCcfp-jBE0SFZeDIwMkCE0lfG0ETJ8WaZl_pCzRKQpg20qbMy
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.14669/4225
dc.identifier.yoktezid941021
dc.language.isotr
dc.publisherAdana Alparslan Türkeş Bilim ve Teknoloji Üniversitesi
dc.relation.publicationcategoryTez
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.snmzKA_20241211
dc.subjectÇevre Mühendisliği
dc.subjectEnvironmental Engineering
dc.titleAdana'da hava kirliliğinin halk üzerindeki etkilerifarkındalık ve bilinç düzeyinin değerlendirilmesi
dc.title.alternativeEffects of air pollution on the public in adanaevaluation of awareness and consciousness level
dc.typeMaster Thesis

Dosyalar