Ksilozun raney nikel katalist varlığında katalitik hidrojenasyonu ile ksilitol eldesi

dc.contributor.advisorKola, Osman
dc.contributor.authorDöğer, Nur Beliz
dc.date.accessioned2025-01-06T17:11:51Z
dc.date.available2025-01-06T17:11:51Z
dc.date.issued2024
dc.departmentEnstitüler, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Gıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
dc.descriptionLisansüstü Eğitim Enstitüsü, Gıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
dc.description.abstractKsilitol, düşük kalorili ve beş karbonlu bir tatlandırıcıdır. Düşük glisemik indeksi (GI), diş çürümesine neden olmaması ve ağızda oluşturduğu ferahlık etkisiyle sakız ve şekerleme başta olmak üzere birçok gıda uygulamasında kullanılan bir polioldür. Ksilitol üretiminde en yaygın yöntemlerden biri ksilozun katalitik hidrojenasyonudur. Bir pentoz şekeri (5 C'lu şeker) olan ksiloz ise biyokütle kaynaklarında bulunan hemiselüloz içeriğinden üretilir. Tez çalışmasında ksiloz hammaddesi kullanılarak basınçlı reaktörde ksilitol üretim verimi 1 litrelik laboratuvar tipindeki basınçlı reaktör ve gaz kontrol sistemiyle takip edilmiştir. Basınç, sıcaklık, katalist miktarı ve hammadde konsantrasyonuna göre reaksiyon verimi incelenmiştir. Değerlendirmeler sonucunda elde edilen verilere göre katalizör olarak kullanılan raney nikel miktarı ksilitol dönüşümüne en fazla etki eden parametredir. Belirlenen parametre aralıklarına göre incelendiğinde optimum ksilitol üretim koşullarının; 40 bar hidrojen basıncı, %25 ksiloz konsantrasyonu, 40 g Raney nikel katalist ve 140°C sıcaklıkta elde edildiği, buna göre ksilitol üretiminin %86.6±0.2 ve ksiloz dönüşümünün %98.35±0.2 olduğu saptanmıştır. Bu tez çalışmasında ksilitol verimine etki eden bir diğer parametrenin ise karıştırma hızı olduğu tespit edilmiştir. Karıştırma hızının 400 rpm'den 800 rpm'e yükseltilmesi ile reaksiyonun daha hızlı gerçekleştiği ve reaksiyon süresinin kısaldığı, ksilitol veriminin de %98'e ulaştığı HPLC analizi ile belirlenmiştir.
dc.description.abstractXylitol is a low-calorie, five-carbon sweetener. It is a polyol used in various food applications, primarily in gum and confectionery, due to its low glycemic index (GI), non-cariogenic properties, and refreshing effect in the mouth. One of the most common methods for xylitol production is the catalytic hydrogenation of xylose. Xylose, a pentose sugar (5-carbon sugar), is derived from the hemicellulose content of biomass sources. In this thesis, xylitol production yield was monitored using a 1-liter laboratory-scale pressurized reactor and gas control system with xylose as the raw material. The reaction yield was examined concerning pressure, temperature, catalyst amount, and raw material concentration. Based on the evaluation results, it was found that the amount of Raney nickel used as the catalyst was the most influential parameter on xylitol conversion. Within the specified parameter ranges, the optimum conditions for xylitol production were determined to be 40 bar hydrogen pressure, 25%xylose concentration, 40 g catalyst, and a temperature of 140°C. Under these conditions, xylitol production was 86.6±0.2% and xylose conversion was found to be 98.35±0.2%. In the thesis study, it was determined that another parameter affecting the xylitol yield was the stirring speed. It was determined by HPLC analysis that increasing the reaction speed from 400 rpm to 800 rpm shortened the reaction time and the xylitol yield reached 98%
dc.identifier.endpage71
dc.identifier.startpage1
dc.identifier.urihttps://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=UjlM15wKZGQW6TLC0pvCt6nq9JThQYB0bhHP_NCMbqt3MzL0fVMJSzzu69fGEC15
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.14669/192
dc.identifier.yoktezid890848
dc.language.isotr
dc.publisherAdana Alparslan Türkeş Bilim Ve Teknoloji Üniversitesi
dc.relation.publicationcategoryTez
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.snmzKA_20241211
dc.subjectGıda Mühendisliği
dc.subjectFood Engineering
dc.titleKsilozun raney nikel katalist varlığında katalitik hidrojenasyonu ile ksilitol eldesi
dc.title.alternativeObtaining xylitol by catalytic hydrogenation of xylose in thepresence of raney nickel catalyst
dc.typeMaster Thesis

Dosyalar