Yazar "Eniç, Deniz" seçeneğine göre listele
Listeleniyor 1 - 5 / 5
Sayfa Başına Sonuç
Sıralama seçenekleri
Öğe COVID-19 Pandemisinde Önyargı ve Ayrımcılık(2021) Eniç, DenizGruplar arasındaki ayrımcı tutum ve davranışların neden ve sonuçları,sosyal psikologların uzun yıllardır üzerinde durduğu araştırma konularınınbaşında gelir. Sosyal psikoloji alanında geliştirilen kuramsal yaklaşımlar veyürütülen çalışmalar ile önyargının doğası incelenmekte, ayrımcı tutumlarınneden arttığı ve nasıl azaltılabileceği sorularına yanıt aranmaktadır. Alanyazın incelendiğinde ekonomik kriz, doğal afet ve pandemi gibi toplumsalstres ve belirsizlik dönemlerinin, dezavantajlı grupları hedef alan ayrımcıtutumların arttığı dönemlerden olduğu göze çarpar. Günümüzde bireyleringünlük yaşam pratiklerini önemli ölçüde şekillendiren COVID-19 salgınının,gruplar arasındaki ilişkileri de etkilediği görülmektedir. COVID-19pandemisi ile birlikte -tıpkı önceki pandemi dönemlerinde olduğu gibigruplar arasındaki önyargılı tutum ve davranışların yükselişe geçtiği, Asyakökenli kişiler ve yaşlılar gibi çeşitli grupların önyargıların hedefi halinegeldiği ortaya çıkmıştır. Mevcut çalışmanın başat amaçları, COVID-19pandemisi sürecinde önyargıların neden arttığını sosyal psikolojik bir bakışaçısından irdelemek ve önyargıların zayıflatılması konusunda neleryapılabileceğine ilişkin çeşitli öneriler sunmaktır. Bu çalışmada öncelikleönyargının tanımı ve doğasına ilişkin açıklamalara yer verilmiş, ardındanpandemi ve önyargı arasındaki ilişki irdelenmiştir. Bu amaç doğrultusunda,COVID-19 pandemisinde dezavantajlı grupları hedef alan ayrımcı tutum vedavranışların nasıl bir örüntü sergilediği ortaya konmuştur. Küresel krizdönemlerinde gruplar arasındaki ayrımcılığın neden arttığı Dehşet YönetimiKuramı, Bütünleşik Tehdit Kuramı ve Sosyal Kimlik Kuramı gibi önemlisosyal psikoloji kuramları açısından irdelenmiş ve bahsi geçen buyaklaşımların pandemi sürecinde yoğunlaşan önyargıların zayıflatılmasıadına ne gibi çözüm önerileri sunabileceği tartışılmıştır. Bu kapsamda,salgın sürecinde artan tehdit, belirsizlik ve korkunun azaltılması adınagruplar arasında gerçekleşen temas deneyimlerinin arttırılması, farklıgrupları ortak bir üst grup kimliği altında birleştirici politikalar izlenmesi,toplumun pandemi süreci ile ilgili doğru bilgiye erişiminin sağlanması,medya ve lider söylemlerinde barışçıl bir dil kullanılması gibi önerilersıralanmıştır. İşbu çalışmanın, çatışma yerine işbirliğine ihtiyaç duyulansalgın döneminde uygulanabilir çözüm yolları sunarak gruplar arasındakiuyumun arttırılmasına fayda sağlayacağı ve ilgili alanyazına önemli katkılarsunacağı düşünülmektedir.Öğe COVID-19 Salgınının Gruplar Arası Eşitsizlikler Üzerine Etkileri: Kadınlar Örneği(2022) Eniç, DenizGünümüzde etkileri devam eden COVID-19 pandemisinin gruplar arasındaki eşitsizlikler üzerinde önemli çıktıları söz konusudur. Mevcut çalışmanın temel amaçları, COVID-19 salgınının kadın ve erkekler arasındaki eşitsizlikleri nasıl etkilediğini irdelemek, bu süreçte artan toplumsal cinsiyete dayalı eşitsizliklerin nedenlerini kavrayabilmek ve bu eşitsizliklerin nasıl azaltılabileceğine ilişkin uygulanabilir çözüm önerileri sunmaktır. Dünyanın farklı ülkelerinden gelen bulgular sonucunda, salgın öncesinde var olan toplumsal cinsiyete dayalı eşitsizliklerin COVID-19 salgını ile derinleştiği anlaşılmaktadır. Pandemi ile kadınların maruz kaldığı fiziksel, psikolojik ve ekonomik şiddet düzeyinde önemli artışlar yaşandığı, ev ve bakım işlerine harcadığı emeğin kayda değer ölçüde yükseldiği ve iş yaşamında karşılaştıkları sorunların ciddi ölçüde arttığı görülmektedir. Cinsiyet temelli eşitsizliklerinin salgın sürecinde neden arttığını anlamak toplumsal cinsiyet eşitliğine ulaşmak adına atılabilecek en önemli adımlardan biridir. Eşitsizliklerin artışındaki nedenler incelendiğinde, salgınla mücadele konusunda uygulanan politikalardan, toplumsal cinsiyet rollerine kadar pek çok faktörün bu süreçte kritik rol oynadığı tespit edilmiştir. Son olarak, cinsiyete dayalı eşitsizliklerin zayıflatılabilmesi için toplumsal cinsiyete dayalı farkındalık eğitimlerinin gerçekleştirilmesi, kadınların karar alma süreçlerine dâhil edilmesi, toplumsal cinsiyete duyarlı politikalar geliştirilmesi, kadınları destekleyen mekanizmaların güçlendirilmesi ve bu mekanizmaların görünürlüğünün arttırılması gibi kısa ve uzun vadede gerçekleştirilecek olan çözüm önerileri sunulmuştur.Öğe GRUPLAR ARASI TEMASIN ÖNYARGILAR, KOLEKTİF EYLEM NİYETİ VE BİLİŞSEL LİBERALLEŞME ÜZERİNE ETKİLERİ(2024) Eniç, DenizGruplar arasındaki önyargıları azaltmak adına geliştirilen en önemli yaklaşımlardan biri temas yaklaşımıdır. Doğrudan ve dolaylı temas deneyimleri bireylerin dış gruplara yönelik olumsuz tutumlarını zayıflatmada etkilidir. Öte yandan, son dönemde yürütülen araştırmalarda temas deneyimlerinin bireylerin yalnızca önyargılarını değil, kolektif eylem niyetini ve bilişsel liberalleşme düzeyini de etkilediği görülmektedir. Ulusal alanyazına bakıldığında ise temasın kolekif eylem niyeti ve bilişsel liberalleşme üzerindeki etkileri hakkında oldukça sınırlı sayıda çalışma olduğu görülmektedir. Mevcut derleme çalışmasının amacı, gruplar arası temasın bireylerin önyargı, kolektif eylem niyeti ve bilişsel liberalleşme düzeyini nasıl etkilediğini inceleyen çalışmaları derleyerek ilgili alanyazına Türkçe kaynak sağlamaktır. Bu amaçla hazırlanan mevcut çalışma temelde üç bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde gruplar arası temas ve önyargı arasındaki ilişki incelenmiş ve temasın önyargılar üzerindeki etkisinde aracı ve düzenleyici rol oynayan faktörler incelenmiştir. İkinci bölüm gruplar arası temas ve kolektif eylem niyeti arasındaki ilişkiyi inceleyen araştırma bulgularını içermektedir. Son bölümde ise gruplar arası temasın bilişsel liberalleşme etkisi -temas deneyimlerinin bilişsel beceriler üzerindeki olumlu etkisi- üzerinde durulmuştur. Mevcut çalışmada temas deneyimlerinin hem grup süreçleri hem de grup süreçlerinin ötesindeki sonuçlarının birlikte incelenmesi, temasın etkilerinin bütüncül şekilde anlaşılmasına katkı sunacaktır.Öğe Gruplar Arası Temas Kuramı Açısından COVID-19 Pandemisinde Önyargıları Azaltma Yolları(2021) Eniç, DenizTüm dünyada yaşam pratiklerini ciddi şekilde değiştiren COVID-19 pandemisinin, gruplar arasındaki\rilişkileri de önemli ölçüde etkilediği görülür. Mevcut çalışmanın başat amaçları, COVID-19 salgınının\rgruplar arasındaki ayrımcı tutum ve davranışlar üzerindeki yansımalarını incelemek ve bu süreçte dış\rgruplara yönlendirilen önyargıları azaltmak adına neler yapılabileceğine gruplar arası temas çerçevesi\rüzerinden çözüm önerileri getirmektir. Gruplar arasında gerçekleşen temas deneyimlerinin çeşitli\rpsikolojik mekanizmalar aracılığıyla dış gruplara yönelik olumsuz tutum ve davranışları azalttığının\rileri sürüldüğü Gruplar Arası Temas Kuramı, sosyal psikoloji literatüründe bugüne dek önyargıların\razaltılması konusunda geliştirilen en önemli yaklaşımlardan biridir. Sosyal etkileşimler yoluyla\ryayılım hızı artan COVID-19 pandemisi döneminde ise insanların diğerleri ile girdiği yüz yüze\retkileşimlerin önemli ölçüde azaldığı görülür. Bu makale kapsamında, gruplar arası etkileşimlerin\rpandemi sürecinde nasıl korunabileceği sorusuna yanıt aranmış ve dolaylı temas kuramları olarak\rtanımlanan yayılmacı, hayali ve temsili temas yaklaşımlarından ve çevrimiçi temas yaklaşımından\ryola çıkılarak gruplar arası temasın COVID-19 sürecinde arttırılması adına neler yapılabileceğine\ryönelik çeşitli öneriler sunulmuştur.Öğe Karşıtlıktan Ortaklığa: Önyargıyı Azaltmanın Bir Yolu Olarak Yeniden Sınıflandırma(2019) Eniç, DenizGruplar arasındaki önyargıları azaltmak, sosyal psikologların uzun yıllardır uğraştığı başlıcakonulardan biridir. Bu derleme makalesinin temel amacı, yeniden sınıflandırma sürecinin dışgruba yönelik olumsuz tutumları iyileştirmedeki etkinliğini inceleyen çalışmaları bir arayagetirerek ilgili yazına Türkçe kaynak sağlamaktır. Bu amaç doğrultusunda ele alınan mevcutderleme makalesi, dört bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde, gruplar arası olumsuz tutumlarıazaltmada bireysel kimliklere odaklanma yaklaşımının varsayımları ve bu yaklaşımla ilgiliaraştırma bulguları sunulmuştur. İkinci bölümde, üyelerin gruplara ilişkin zihinsel temsilini ikigruptan (biz ve onlar) bir gruba (biz) dönüştürme gerekliliğini vurgulayan ortak üst grup kimliğitemsili ile ilgili araştırmalar incelenmiştir. Sonraki bölüm, ortak üst grup kimliğine alternatifolarak geliştirilen ikili kimlik temsili ile ilgili kuramsal bilgi ve araştırma bulgularınıkapsamaktadır. Dördüncü ve son bölümde ise kimlik temsillerinin etkinliği ve grubun konumuarasındaki ilişkiyi konu edinen araştırmalar sunulmuştur.
