Ibn Haldun’un “Asabiye” Kavramına “Millet” Kavramı Üzerinden Bir Bakış

Abstract

Bu çalışma, İbn Haldun’un kavramsallaştırmasını gerçekleştirdiği asabiye kavramının 3 temel yaklaşım üzerinden ele alınan millet ve milliyetçilik olguları ile hangi noktalarda kesiştiği ve farklılaştığını ele alan bir okumayı amaçlamaktadır. Bu paralelde öncelikle asabiye kavramı İbn Haldun’un dönemi içinde bulunduğu toplum üzerinden ele alınacaktır. Asabiye kavramının İslam siyasal düşüncesi içerisindeki yeri ve tanımı ile toplumsal dönüşüm paralelinde nasıl bir olgusal değişim sürecine girdiği, Arap kabile toplumları için ne anlam ifade ettiği üzerinde durulacaktır. Buradan hareketle millet kavramının temel olarak üç bakış üzerinden ele alındığı ilkçi, modernist ve sosyo-biyolojik yaklaşımlar ile nasıl tanımlandığı ve bu tanımların ele alınan asabiye kavramı ile ne gibi benzer ya da farklı noktaları olduğu üzerinde durulacaktır. Çalışmanın temel aldığı argüman, birisi İslam siyasal düşünceler tarihinde diğeri ise Batı siyasal düşünceler tarihinde yer alan ve farklı dönemler ve tarihsel arka planlar sonucunda ortaya çıkan iki kavramsallaştırmanın nasıl yakın anlamlar taşıyor olduğunun ortaya konmasıdır.

This study aims to give a reading of comparision compr Ibn Khaldun's concept of “asabiya” to the concept of “nation” and “nationality” within the context of 3 basic approaches. In this parallel, the concept of “asabiya” by Ibn Khaldun through the society will be discussed. The aim and definition of the concept of “asabiya” in Islamic political thought and how it place to the social transformation, and what it means for Arab tribe societies. From this point of view, the similarities and differentiations between the concept of nation which is defined by primordialist, modernist and socio-biological approaches, and the concept of asabiya will be executed. The argument of the study is based on an assessment from a concept which comes from Islamic political thought and another concept which comes from Western political thoughts, in which they can be parallel or different in explaining the social order.