DUYGUSAL ZEKÂ İLE İŞ DOYUMU İLİŞKİSİ: TR 64 BÖLGESİNDE MARKET ZİNCİRİ ÇALIŞANLARI ÜZERİNE ALAN ARAŞTIRMASI

Abstract

Bu çalışmanın amacı, TR 64 bölgesinde satış ve hizmet sektöründe çalışanlara ilişkin Duygusal Zekâ (DZ) ile iş doyumu düzeyi arasındaki ilişkiyi araştırmaktır. İşletmelerde duygusal zekâ düzeyinin gelişimi, çalışanlar tarafından farkındalığı ve çalışma ortamında kullanılarak değerlendirilmesi, kurumsal gelişim boyutuna önemli katkılar yaratabilmektedir. İş doyumu, kişinin kendisi ve işi arasında kurduğu duygusal bağ olarak tanımlanmasının yanısıra, iş doyumunu etkileyen fazla sayıda farklı etmenler vardır. Çalışan personelin, çalışmakta olduğu iş ortamının fiziki ve psikolojik koşullarına göre duyguları, kişiliği ile yeniden şekillenerek, maddi ve manevi kazanım beklentilerini doğrudan etkileyebilmektedir. Çalışma süresi boyunca da iş doyumu, hem bireysel hem de sosyal gelişmelere ve değişimlere göre yükselen yoğunlukla devam eden önemli bir faktördür. Araştırma, 2018-2019 yılları aralığında Türkiye’nin TR 64 bölgesini oluşturan Adana ve Mersin illeri merkez ve ilçelerinde bulunan bir market zinciri araştırmaya dâhil edilen beyaz yakalı çalışanları üzerine gerçekleştirilmiştir. Satış ve hizmet sektörlerini kapsayan bu market zincirinin kurumsal yapılanması incelenerek beyaz yakalı çalışanların görev tanımı, statü ve özlük hakları ölçeklendirilerek belirlenmiştir. Hedef evreni olan 206 beyaz yakalı çalışan, araştırmanın örneklem sayısıdır. Bu araştırmada Duygusal Zekâ düzeylerini saptamak için Schutte’nin Gözden Geçirilmiş Duygusal Zekâ Ölçeği, İş Doyumu düzeylerinin saptanması için ise Tezer İş Doyumu Ölçeği kullanılmıştır. Bu ölçeklerin uygulanmasıyla oluşan verilerin analizinde tek yönlü varyans analizi (ANOVA), Tukey HSD testi ve Kruskal Wallis yöntemleri kullanılmıştır. Bulguların analizinde, Schutte Duygusal Zekâ Ölçeğinin alt boyutu olan iyimserlik/ruh halinin düzenlenmesi düzeyi ile iş doyumu düzeyi arasında her düzeyde anlamlı bir ilişki tespit edilmemiş, ancak iyimserlik düzeyinin orta kategoride yüksekliği ile iş doyumu düzeyi arasında anlamlı farklılığın varlığı tespit edilmiştir. Bulgular ilgili alanyazın dikkate alınarak tartışılmıştır.

The aim of this study is to investigate the relationship between Emotional Intelligence (EI) and job satisfaction level of employees working in sales and service sector in TR 64 region. The development of the level of emotional intelligence in businesses, its awareness by employees and its use in the working environment can make significant contributions to the dimension of corporate development. In addition to being defined as the emotional bond that a person establishes between himself and his job, there are many different factors that affect job satisfaction. According to the physical and psychological conditions of the working environment, the emotions of the working personnel can be reshaped with their personality and directly affect their expectations of material and spiritual gain. During the working period, job satisfaction is an important factor that continues with increasing intensity according to both individual and social developments and changes. The research was carried out on the white-collar employees of a supermarket chain in the center and districts of Adana and Mersin, which constitute the TR 64 region of Turkey, between the years 2018-2019. The corporate structure of this market chain, which covers the sales and service sectors, was examined and the job description, status and personal rights of white-collar employees were determined by scaling. The target population of 206 white-collar workers is the sample number of the research. In this study, Schutte’s Revised Emotional Intelligence Scale was used to determine the levels of Emotional Intelligence, and the Tezer Job Satisfaction Scale was used to determine the levels of Job Satisfaction. In the analysis of the findings, no significant relationship was found between the level of optimism/mood regulation, which is the subdimension of the Schutte Emotional Intelligence Scale, and the level of job satisfaction at all levels, but there was a significant difference between the high level of optimism in the middle category and the level of job satisfaction. Findings are discussed taking into account the relevant literature.